U opštini Bijelo Polje, prema saznanjima iz medija, donet je zaključak koji se odnosi na oduzimanje nagrade „Risto Ratković“ Radovanu Karadžiću. Ova odluka je rezultat inicijative koja je prihvaćena tokom sastanka Skupštine opštine. U zaključku se pozivaju članovi da razmotre ovaj predlog u skladu sa Zakonom o lokalnoj samoupravi i Statutom opštine Bijelo Polje. Član 41 stav 1 Zakona o lokalnoj samoupravi daje mogućnost lokalnim vlastima da preispitaju odluke koje se tiču javnih priznanja, a u ovom slučaju se radi o kontroverznoj ličnosti kao što je Karadžić, koji je osuđen za ratne zločine.
Radovan Karadžić, bivši vođa bosanskih Srba, poznat je po svojoj ulozi u ratu u Bosni i Hercegovini devedesetih godina. Njegova presuda u Haškom tribunalu 2016. godine za genocid, ratne zločine i zločine protiv čovečnosti izazvala je velike reakcije u javnosti, kako u regionu, tako i širom sveta. Nagrada koja nosi ime Risto Ratković, srpskog pesnika, dodeljuje se svake godine, ali je Karadžićeva povezanost sa ovom nagradom izazvala brojne kontroverze i javne osude.
Osim ove odluke u Bijelom Polju, u Beranama su policajci postupili prema odluci suda koja se odnosi na oduzimanje spomenika Pavlu Đurišiću, četničkom vojvodi. Spomenik se nalazio u manastiru Đurđevi stupovi, ali policija nije uspela da ga pronađe tokom pretrage manastirskog kompleksa. Ova situacija takođe ukazuje na složene odnose u društvu kada je reč o simbolima prošlosti i njihovom mestu u savremenom kontekstu.
Pavle Đurišić je bio istaknuta ličnost tokom Drugog svetskog rata, poznat po svojim vojnim delovanjima i kontroverznoj ulozi u borbama na ovom području. Njegova figura i danas izaziva podeljena mišljenja. Neki ga smatraju herojem, dok drugi vide u njemu simbol represije i nasilja. Oduzimanje spomenika Đurišiću deo je šireg procesa suočavanja sa nasleđem prošlosti u regionu Balkana, gde su ratovi i sukobi ostavili duboke rane.
S obzirom na to da se pitanja nacionalnog identiteta i kolektivnog pamćenja postavljaju kao ključni aspekti u obeležavanju prošlosti, odluke poput ove u Bijelom Polju i Beranama ukazuju na to da se društva suočavaju sa potrebom da preispitaju svoje simbole. Naime, spomenici i nagrade koje se dodeljuju često su odraz kolektivnih vrednosti i normi, a njihovo preispitivanje može izazvati otpor, ali i pružiti priliku za dijalog i razumevanje.
U tom kontekstu, važno je napomenuti da promene u percepciji istorijskih ličnosti nisu samo trenutne, već reflektuju i šire društvene promene. Uloga obrazovanja, medija i javnih diskursa u oblikovanju kolektivnog pamćenja i identiteta postaje sve važnija. Društva se suočavaju sa izazovima kako da prevaziđu traume iz prošlosti i izgrade budućnost zasnovanu na pomirenju, razumevanju i zajedničkim vrednostima.
Kao deo ovog procesa, važno je osigurati da se glasovi različitih zajednica čuju i da se vodi dijalog o tome kako se sećamo prošlosti i kakvu budućnost želimo da izgradimo. Odluke poput onih u Bijelom Polju i Beranama mogu poslužiti kao katalizatori za šire razgovore o identitetima, vrednostima i pravima svih građana u regionu.
Ova pitanja ostaju otvorena i često izazivaju snažne emotivne reakcije. U svetu koji se brzo menja, suočavanje sa prošlošću postaje neizbežno, a način na koji to radimo može oblikovati budućnost generacijama koje dolaze. U tom smislu, odluke lokalnih vlasti, kao i reakcije zajednica, imaju potencijal da utiču na način na koji se društva suočavaju sa svojim nasleđem i oblikuju identitet.
