Medjunarodni naučnici i stručnjaci nedavno su potvrdili da je 24. avgust 79. godine nove ere tačan datum erupcije vulkana Vezuva, koja je uništila rimski grad Pompeju. Ovaj zaključak postignut je na kongresu održanom u italijanskom gradu Boskoreale, u blizini arheoloških nalazišta, gde su se okupili filolozi, arheolozi, geolozi i drugi stručnjaci kako bi razmotrili dokaze koji su godinama izazivali rasprave unutar akademske zajednice.
Datum 24. avgusta tradicionalno se prenosi kroz pisma Plinija Mlađeg, koji je bio savremenik erupcije. Ipak, tokom godina pojavile su se alternative, koje su sugerisale da je erupcija mogla da se dogodi u oktobru ili novembru, uzimajući u obzir prisustvo jesenjeg voća, kasnih grafita i praznina u prepisima starih rukopisa. Na kongresu, stručnjaci su se složili da su te alternative rezultat grešaka u prepisivanju i tumačenju srednjovekovnih tekstova, kao i da ne postoje uverljivi arheološki dokazi koji bi podržali bilo koji drugi datum osim 24. avgusta.
Helga Di Đuzepe, arheolog i organizator kongresa, naglasila je da je datum zabeležen u Plinijevim pismima i kod istoričara Tacita najpouzdaniji i da ga arheološki podaci nisu opovrgli. „Veoma je malo verovatno da je Plinije Mlađi pogrešio, i u svakom slučaju, niko nije uspeo to da dokaže“, dodala je. Prethodni pokušaji datiranja događaja, poput analize novčića ili natpisa, nisu doveli do preciznog datiranja.
Tokom kongresa, istraživači su takođe razmatrali dokaze koji ukazuju na hladniju klimu u vreme erupcije, kao što je studija o vunenoj odeći pronađenoj u nekropoli Porta Nola. Ova studija je podstakla teorije da je erupcija mogla da se dogodi u jesen. Međutim, Di Đuzepe je ukazala na to da se „jesen“ u prvom veku rimske ere nije poklapala sa današnjim poimanjem i mogla je trajati od avgusta do novembra, zbog razlika u položaju Zemlje u orbiti i klimatskim uslovima tog vremena.
Glavni doprinos kongresa nije samo usvajanje 24. avgusta kao tačnog datuma erupcije, već i razvoj zajedničkog metodološkog pristupa među istraživačima. Iako su neki naučnici i dalje skloni alternativnim tumačenjima, kongres je došao do širokog konsenzusa o validnosti tradicionalnog datuma i potrebi da se arheološki podaci preispitaju bez nametanja alternativnih interpretacija.
Ovaj važan naučni skup dodatno je pojačao razumevanje i istraživanje jedne od najznačajnijih katastrofa u istoriji Rimskog Carstva, kao i njene trajne posledice na razvijanje arheoloških i istorijskih studija.
