Zbog jakog zagađenja i klimatskih promena, mnogi drevni spomenici u Indiji su ozbiljno oštećeni ili se urušavaju, uprkos naporima vlade da ih zaštiti. Stručnjaci za zaštitu kulturnih dobara ukazuju na to da su inicijative poput sadnje hiljada stabala i postavljanja meteoroloških stanica pored značajnih spomenika nedovoljne. Prema rečima izvršnog direktora Aga Kan fonda, Ratiša Nande, zgrade koje su dizajnirane da „dišu“ sada su pod velikim stresom usled zagađenja, što dovodi do zatvaranja njihovih pora, zadržavanja vode u zidovima i stvaranja složenih reakcija koje je teško predvideti.
Vimlendu Dža, osnivač ekološke nevladine organizacije Sveča, naglašava da većina drevnih spomenika sada ima meteorološke stanice koje signaliziraju ekstremne vremenske uslove, ali samo upozorenje nije dovoljno. Potrebni su adekvatni resursi i finansiranje za očuvanje i zaštitu ovih značajnih mesta. Na primer, zidovi istorijske Crvene tvrđave u Delhiju, koju je sagradio mogulski vladar Šah Džahan, prekriveni su čađom koja se lako skida, ali bi dugotrajni efekti zagađenja mogli trajno ugroziti ovaj spomenik.
U indijskoj pokrajini Radžastan, deo tvrđave Sonar iz 12. veka srušio se prošle godine nakon neobično jakih padavina. Ova tvrđava, koja je na listi svetske baštine UNESCO-a, nije bila dovoljno održavana, što ukazuje na ozbiljne probleme u očuvanju kulturnog nasleđa u ovoj regiji.
Jedno od najugroženijih mesta kulturnog nasleđa je i grobnica mogulskog vladara Humajana u Nju Delhiju, koja datira iz 16. veka. Ova grobnica je takođe na UNESCO-voj listi svetske baštine i suočava se sa problemima izazvanim klimatskim promenama i zagađenjem vazduha. Indijska vlada je preduzela mere za restauraciju i zaštitu ovih spomenika, uključujući sadnju stabala i redizajn sistema odvodnje kako bi se nosili sa sve intenzivnijim monsunima i rizikom od poplava.
Vlada je saopštila da će njihova politika u vezi sa klimatskim promenama dugoročno pomoći u sprečavanju daljih oštećenja na lokalitetima kulturne baštine, poput mauzoleja Tadž Mahal, koji je takođe izgradio Šah Džahan. Ovaj poznati spomenik suočava se sa problemima kao što su zagađenje i kisele kiše, koje su izazvale promenu boje zidova.
Pored tih izazova, stručnjaci ukazuju na potrebu za povećanjem svesti o značaju očuvanja kulturnog nasleđa i edukacijom javnosti o uticaju zagađenja i klimatskih promena na ove spomenike. Postoji potreba za saradnjom između vlade, nevladinih organizacija i lokalnih zajednica kako bi se razvili održivi planovi zaštite i očuvanja istorijskih lokaliteta.
U poslednje vreme, sve više nevladinih organizacija i stručnjaka za očuvanje kulturnih dobara apeluje na vlasti da povećaju budžete za očuvanje spomenika i da obezbede potrebne resurse za istraživanje i restauraciju. Takođe, važno je razviti strategije koje će omogućiti da se spomenici bolje pripreme za ekstremne vremenske uslove, kao i da se smanji nivo zagađenja u njihovoj okolini.
Na kraju, očuvanje kulturnog nasleđa nije samo pitanje nacionalnog identiteta, već i međunarodnog značaja. Mnoge zemlje, uključujući Indiju, uživaju u turističkom prometu koji dolazi zahvaljujući njihovim istorijskim spomenicima. Stoga je nužno ulagati napore u njihovo očuvanje i zaštitu kako bi buduće generacije mogle uživati u njihovoj lepoti i značaju.
