Teško je u istoriji južnoslovenske države (1918-1991) izdvojiti ličnost koja je toliko radikalno menjala svoja politička opredeljenja kao što je to činio Sekula Drljević. Ova rečenica profesora Veljka Đurića Mišine predstavlja suštinu priče o crnogorskom ustaši i konvertitu u knjizi „Sekula Drljević: Veliki Srbin, uvrijeđeni otpadnik, crveni Hrvat“, koju je objavio Institut za srpsku kulturu iz Nikšića. Promocija knjige održana je u Nikšiću uz prisustvo autora, potpredsednika Vlade Crne Gore Budimira Aleksića, predsednika Opštine Nikšić Marka Kovačevića i istoričara Ilije Bajovića.
Budimir Aleksić je ocenio da je Đurićevo delo naučnoistraživački poduhvat prvoga reda, naglašavajući da je sve što je napisano zasnovano na istorijskim činjenicama, arhivskoj građi, izvorima i literaturi. On je istakao da je ovo prvo naučno delo o ličnosti čije su politika i ideologija ključni pravci crnogorskog separatizma, koji je postao izražen nakon Drugog svetskog rata, posebno 1997. godine, kada je došlo do političkog zaokreta u vlasti.
Sekula Drljević bio je ustaški ideolog i ratni zločinac, koji je osnovao crnogorski separatistički pokret tokom Drugog svetskog rata i bio blizak saradnik Ante Pavelića. Njegova ideologija uključivala je etnogenezom Crnogoraca, koje je smatrao potomcima Ilira i crvenih Hrvata. Drljević je video budućnost Crne Gore u državnom jedinstvu sa Hrvatskom i Albanijom, a u Zagrebu je 1944. godine objavio knjigu „Ko su Srbi“, u kojoj se srpski narod prikazuje kao remetilački faktor na Balkanu.
Tokom rata, Drljević je odgovoran za smrt oko 10.000 Crnogoraca, kada je garantovao slobodan prolaz preko NDH. Državna komisija za utvrđivanje zločina okupatora i njihovih pomagača proglasila ga je ratnim zločincem 1945. godine. Predsednik Opštine Nikšić, Marko Kovačević, ukazao je na problem što je Drljevićeva ideologija ugrađena u temelje Crne Gore, ističući da je Drljević autor dela teksta himne današnje Crne Gore, što se ne problematizuje među savremenim antifašistima.
Kovačević je naglasio da su decenije nakon rata, političari poput Mila Đukanovića i DPS-a uspeli da Drljevićevu platformu integrišu u temelje Crne Gore. On je upozorio da, ako Crna Gora želi da bude antifašistička država, mora ukloniti Drljevićeve stihove iz državne himne. Takođe, postavio je pitanje o podizanju spomenika Jeleni Savojskoj, kraljici fašističke Italije, dok su mnogi naši preci, koji su završili u jamama, proglašeni za fašiste.
Istoričar Ilija Bajović je ukazao na to da je Drljević, zajedno sa Štedimlijom, bio ključna ličnost u razvoju dukljanske falsifikovane ideologije prve polovine 20. veka. Njih dvoje su bili cenjeni kod ustaških ministara i činovnika, a Drljević je prešao put od nacionalnog Srbina i ujedinitelja do ubeđenog ustaše, koji je uživao poverenje vlasti NDH.
Jedan od značajnih aspekata Drljevićevog delovanja je njegov odnos sa vojvodom Pavlom Đurišićem, koji još uvek nije u potpunosti razjašnjen. Đurišićeva sudbina je donekle poznata, dok je Drljević pronađen od strane Đurišićevih četnika u engleskoj bolnici u Austriji, gde je ubijen. Njegovi govori u Skupštini Crne Gore ostavili su snažan uticaj, a profesori Đurić smatra da je Drljevićevo seme ostavilo traga do današnjih dana.
Knjiga „Sekula Drljević: Veliki Srbin, uvrijeđeni otpadnik, crveni Hrvat“ predstavlja važan doprinos razumevanju složenih istorijskih i političkih odnosa u regionu, kao i uticaja pojedinaca na kolektivnu svest naroda. Drljevićeva ideologija i delovanje ostavljaju duboke ožiljke u crnogorskom društvu, a analiza njegovog nasleđa i dalje je aktuelna i potrebna.
